In de Turkse wet krijgen erfgenamen het recht om de erfenis af te wijzen. Onder normale omstandigheden, wanneer de erfgenaam overlijdt, wordt de nalatenschap van de erflater gelijktijdig met het overlijden overgedragen aan de wettige erfgenamen, zonder dat enige juridische actie of aanvaarding van de erfgenamen nodig is. In de nalatenschap worden allerlei goederen opgenomen, evenals de schulden van de erflater. In gevallen waarin de activa van de erflater niet voldoende zijn om zijn schulden te voldoe om familie-/persoonlijke redenen, hebben erfgenamen het recht om de erfenis af te wijzen . In dit artikel is aangegeven in welke gevallen en hoe de erfgenamen gebruik kunnen maken van hun recht van weigering van erven.
605 et al. van het Turkse Burgerlijk Wetboek. Wettelijke en aangewezen erfgenamen om te weigeren te erven zijn geregeld in de artikelen van: “ Wettelijke en benoemde erfgenamen kunnen de erfenis afwijzen. Als het faillissement van de legator duidelijk blijkt of officieel is vastgesteld op de datum van overlijden, wordt de erfenis geacht te zijn afgewezen.” In het betreffende artikel worden twee verschillende weigeringmogelijkheden gedefinieerd. Volgens dit artikel kunnen; erfgenamen de erfenis afwijzen door eerst hun wil tot weigering uit te spreken (ware weigering). Anderzijds wordt aanvaard dat de erfenis automatisch wordt afgewezen (veroordeling) als het duidelijk is dat de activa van de overledene niet voldoende zijn om de lopende schulden te voldoen op het moment van een overlijden, of als deze uitgifte officieel is bepaald. Overigens moet worden opgemerkt dat de erfenis in zijn geheel wordt geërfd als actief en passief vermogen. Met andere woorden, het is wettelijk niet mogelijk om de bezittingen van de overledene te aanvaarden en de schulden af te wijzen.
Op grond van artikel 606 van ons Burgerlijk Wetboek is de feitelijke afwijzingstermijn 3 maanden. Dit termijn begint te lopen vanaf de dag waarop de erfgenamen kennis neemt van het overlijden van de erfgenaam. Voor degenen die zijn aangesteld, dat wil zeggen geërfd bij testament, begint de termijn te lopen op de datum waarop het testament aan hen is bekendgemaakt. De erfgenamen kunnen de erfenis afwijzen door mondeling of schriftelijk een verzoek in te dienen bij de Magistrates’ Courts gevestigd in de woonplaats van de erfgenaam, binnen de bovengenoemde termijn van 3 maanden. De in de wet bepaalde termijn van 3 maanden is een ontzettingstermijn, en als deze termijn wordt overschreden, gaat in principe ook het recht om de erfenis te weigeren verloren. De wetgever heeft bepaald dat deze ontzettingstermijn van 3 maanden in bijzondere gevallen kan worden verlengd. Speciale gevallen zijn niet beperkt tot bepaalde gebeurtenissen. De rechter is verplicht om telkens afzonderlijk te onderzoeken of er sprake is van een situatie die verlenging van een termijn vereist. Om een voorbeeld te geven van dergelijke situaties; Vanwege het feit dat de erfgenaam in het buitenland was, hoorde hij later van het overlijden en was hij te ziek om de erfenis af te wijzen waardoor er waren er moeilijkheden ontstonden over het bepalen van de nalatenschap.
De executieverwerping van de erfenis is niet afhankelijk van een bepaalde periode. Indien nodig, kunnen de erfgenamen zich wenden tot de burgerlijke rechtbanken van eerste aanleg op het adres van de schuldeisers van de erfgenaam en de juridische vaststelling vragen dat de erfenis verbeurd is verklaard. In het geval dat een van de erfgenamen de erfenis afwijst, gaat het aandeel van de erfgenaam die weigert over op de andere rechthebbenden. Weigering van het erfrechtverzoek kan door de erfgenamen persoonlijk worden gedaan, ook is het mogelijk om een verzoek te in te dienen via een volmachtdrager.
Een ander punt waar de erfgenamen die de erfenis willen afwijzen aandacht aan moeten besteden is de art. 610. Burgerlijk Wetboek: “De erfgenaam die de erfenis niet binnen de wettelijke termijn afwijst, zal de erfenis onvoorwaardelijk verkrijgen. De erfgenaam, die voor het verstrijken van de weigeringsperiode als erfgenaam betrokken is bij de boedeltransacties, behoort niet tot het gewone beheer van de nalatenschap, of doet andere dingen dan nodig is voor de uitvoering van de zaken van de erfenis, of de nalatenschap verbergt of eigenaar is van de nalatenschap, kan de erfenis niet weigeren. Het instellen van een rechtszaak om het verstrijken van de verjaringstermijn of het verval van rechten te voorkomen en het ondernemen van een gedwongen tenuitvoerleggingprocedure doen het recht van weigering niet teniet.” In overeenstemming met de relevante regelgeving; De erfgenaam, die zich in en buitensporig met de nalatenschap bemoeit, of een of meer goederen in de nalatenschap verduistert of houdt, wordt geacht de erfenis implicie te hebben aanvaard en verliest het recht om de erfenis te weigeren. Voorbeelden van buitensporige betrokkenheid bij boedelzaken: overdracht van het erfdeel van de erfgenaam, het op eigen naam inschrijven van een onroerend goed in de nalatenschap, het aanspannen van enkele rechtszaken met betrekking tot de nalatenschap, enz. situaties kunnen worden weergegeven. Anderzijds wordt het uitvoeren van routinematige of verplichte werken met betrekking tot de nalatenschap niet beschouwd als buitensporige tussenkomst in de nalatenschap en doet dit niet af aan het recht van weigering. Het verkrijgen van een erfrechtverklaring, het betalen van belastingen of dringende schulden om een eventuele executie te voorkomen, het uitvoeren van dringende reparaties, dagelijkse boodschappen in restaurants of cafés, enz. Deze acties worden beschouwd als gewone beheerswerken en doen geen afbreuk aan het recht van weigering tot erven.
Advocaat Deniz Cem Toptas